Συνάντηση μελών της FedHATTA: Ανάγκη για άμεση ανακοίνωση ορθολογικών πρωτοκόλλων στον οργανωμένο τουρισμό

Συνάντηση των Μελών της Ομοσπονδίας FedHATTA πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 27 Απριλίου για το φλέγον και επίκαιρο θέμα των πρωτοκόλλων που θα ισχύσουν κατά τη φετινή τουριστική περίοδο. Οι συμμετέχοντες έθιξαν τα κατά τόπους προβλήματα/ ερωτήματα που προκύπτουν από ασάφειες των νόμων, αλλά και από έλλειψη συντονισμού των αρμόδιων φορέων. Για παράδειγμα, πρόσφατα, γκρουπ τουριστών θέλησε να κάνει μία “blue cruise”, δηλαδή μία κυκλική διαδρομή με σκάφος σε νησιά, χωρίς  προσεγγίσεις σε λιμάνια και χωρίς αποβίβαση, όπως -θεωρητικά- έχουν δικαίωμα να κάνουν. Όμως, το Λιμεναρχείο είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω διαφορετικής άποψης, τελικά δεν τους το επέτρεψε. Επίσης, ομάδα Ρουμάνων τουριστών, οι οποίοι διέθεταν όλες τις προϋποθέσεις για την είσοδο στη χώρα μας, όταν έφτασαν στην Κεραμωτή δεν τους επιτράπηκε να περάσουν με το πλοίο στη Θάσο, λόγω της απαγόρευσης των διαπεριφερειακών μετακινήσεων. Τέλος, όπως αναφέρθηκε στη συνάντηση, δεν είναι λογικό, τα αεροπλάνα να έχουν πληρότητα 100%, τα τουριστικά λεωφορεία 85% και στους ανοιχτούς αρχ.χώρους τα γκρουπ τουριστών να αναγκάζονται να χωρίζονται σε πολύ μικρότερες ομάδες.

Άμεση η ανάγκη για ορθολογικά πρωτόκολλα

Οι προτάσεις περιλαμβάνουν κανόνες για όλο το φάσμα του οργανωμένου τουρισμού αλλά και την ανάγκη για συγκεκριμένο πρωτόκολλο που θα ακολουθείται σε περίπτωση ασθένειας ταξιδιώτη, που θα προβλέπει ποιος θα καλύπτει το κόστος νοσηλείας, ποιο θα είναι το πρωτόκολλο μεταφοράς, διάγνωσης, απομόνωσης, νοσηλείας, πού θα διαμένει ο ασθενής και οι συνταξιδιώτες του και αν θα υπάρχει αλλαγή αεροπορικών εισιτηρίων επιστροφής και ποιος θα καλύπτει το κόστος τους.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να υπάρξουν επικαιροποιημένα πρωτόκολλα:

Στις μεταφορές

• Δ.Χ. ειδικά τουριστικά λεωφορεία (κλειστού και ανοικτού τύπου) και ταξί
• Ι.Χ. mini van τουριστικών γραφείων
• Αεροπλάνα, πλοία, σιδηρόδρομοι

Δεν αρκούν οι κανόνες υγιεινής εντός των οχημάτων. Είναι απαραίτητο να γίνουν γνωστά τα πρωτόκολλα πληρότητας για όλα τα οχήματα, τα οποία δεν μπορεί να είναι στα περσινά επίπεδα, καθώς και το τι θα χρειάζεται ο κάθε ταξιδιώτης για να μπορεί να ταξιδέψει (π.χ. αρνητικό PCR Test κλπ.)
Ειδικά για τα Ι.Χ. mini van των τουριστικών γραφείων, που εξυπηρετούν τις μεταφορές πελατών στο πλαίσιο τουριστικών πακέτων, η επιτρεπόμενη πληρότητά τους θα πρέπει πλέον να είναι αυτή που προβλέπεται από τον τύπο του κάθε οχήματος. Τα άτομα που ταξιδεύουν μαζί δεν είναι πάντοτε οικογένεια με τη στενή έννοια του όρου, ώστε να μπορούν να εμπίπτουν στην σχετική εξαίρεση. Και δεν είναι δυνατόν άνθρωποι που ταξιδεύουν μαζί, τρώνε μαζί, κοιμούνται μαζί, να νοικιάζουν επιπλέον διαφορετικά αυτοκίνητα για τη χωριστή μεταφορά τους, ενώ έχουν ήδη πληρώσει για κοινό μεταφορικό μέσο.

Στην κρουαζιέρα

Ένα σημαντικό θέμα, που θα επηρεάσει την εύρυθμη λειτουργία της τουριστικής δραστηριότητας όσον αφορά την κρουαζιέρα, είναι η ταυτόχρονη άφιξη κρουαζιερόπλοιων στους διάφορους προορισμούς. Ο αριθμός των κρουαζιερόπλοιων που μπορεί να εξυπηρετήσει ένας προορισμός δεν εξαρτάται μόνο από τη διαθεσιμότητα του λιμένα, αλλά και από τις υπηρεσίες που ο προορισμός μπορεί να προσφέρει, πάντα σε συνάρτηση με την εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Τα πρωτόκολλα για τους αρχαιολογικούς χώρους, που αναμένεται να εφαρμοστούν όπως και πέρυσι, παραμένουν πολύ αυστηρά. Επίσης τα πρωτόκολλα των μεταφορών, και πιο συγκεκριμένα των τουριστικών λεωφορείων, και η διαθεσιμότητα αυτών στους νησιωτικούς προορισμούς, σίγουρα δεν θα εξασφαλίσουν την εξυπηρέτηση όλων των επισκεπτών σε περίπτωση ταυτόχρονης άφιξης πολλών κρουαζιερόπλοιων.
Αντίστοιχα, και ειδικά για τους νησιωτικούς προορισμούς, η δομή των χωριών και των πόλεων με τα στενά σοκάκια και τους εξίσου στενούς δρόμους, ειδικά εν μέσω πανδημίας, καθιστά απαγορευτική την παρουσία χιλιάδων επισκεπτών ταυτόχρονα, τηρώντας τα βασικά πρωτόκολλα για το social distancing.
Όσον αφορά τώρα την ημερήσια κρουαζιέρα, θα πρέπει να διερευνηθεί αν θα είναι απαραίτητη η συμπλήρωση της σχετικής φόρμας Covid και κατά τη νέα τουριστική περίοδο, δεδομένων των προβλημάτων που προκάλεσε το γεγονός ότι είναι χρονοβόρα.

Στις ναυλώσεις σκαφών

• Για πολυήμερες διακοπές
• Για μονοήμερες εκδρομές

Είναι απολύτως απαραίτητος ο πλήρης συντονισμός μεταξύ όλων των αρμόδιων φορέων, έτσι ώστε ό,τι αποφασίζεται και ισχύει ως ταξιδιωτικό πρωτόκολλο να είναι γνωστό σε όλους και να εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο από όλους. Υπάρχει πρόσφατο παράδειγμα γκρουπ τουριστών, το οποίο θέλησε να κάνει μία “blue cruise”, δηλαδή μία κυκλική διαδρομή με σκάφος σε νησιά, χωρίς να πλησιάζουν λιμάνια και χωρίς να αποβιβάζονται, όπως -θεωρητικά- έχουν δικαίωμα να κάνουν. Όμως επειδή το Λιμεναρχείο είτε δεν γνώριζε είτε είχε διαφορετική άποψη, τελικά δεν τους το επέτρεψε. Είναι αυτονόητος ο αντίκτυπος τέτοιων πρακτικών στον τουρισμό και στη γενικότερη εικόνα της χώρας μας.

Στην ακτοπλοΐα

Και εδώ είναι απαραίτητος ο απόλυτος συντονισμός όλων των συναρμόδιων φορέων, ώστε να μην παρατηρηθούν κατά την τουριστική περίοδο άλλα φαινόμενα όπως το πρόσφατο, όπου ομάδα Ρουμάνων τουριστών, οι οποίοι διέθεταν όλες τις προϋποθέσες για την είσοδο στη χώρα μας, όταν έφτασαν στην Κεραμωτή δεν τους επιτράπηκε να περάσουν με το πλοίο στη Θάσο, λόγω της απαγόρευσης των διαπεριφερειακών μετακινήσεων. Ο τουρισμός ανοίγει σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα και τα περιοριστικά μέτρα στην ακτοπλοΐα ισχύουν ακόμη όπως πριν. Θα πρέπει να αρχίσουν να λαμβάνονται υπόψη οι εμβολιασμοί, τα τεστ PCR και τα τεστ αντισωμάτων για την μετακίνηση των επιβατών.

Όσον αφορά τις επισκέψεις και ξεναγήσεις

• Σε αρχαιολογικούς χώρους
• Σε μουσεία

[π.χ. υποχρεωτική χρήση ακουστικών σε όλους τους χώρους για τις οργανωμένες ομάδες τουριστών και άλλων επισκεπτών, απάντηση στο ερώτημα αν στον αριθμό ατόμων της «ομάδας επισκεπτών» περιλαμβάνεται και ο ξεναγός ή όχι – κάτι που είναι εύλογο να μη συμβαίνει]. Θα πρέπει να δοθεί προσοχή ώστε ο αριθμός των ατόμων που θα μπορούν να ξεναγηθούν μαζί στους εξωτερικούς αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία να βρίσκεται κατά το δυνατόν σε αντιστοιχία με τον επιτρεπόμενο αριθμό των επιβατών στα τουριστικά λεωφορεία, ώστε να αποφευχθεί ο κατακερματισμός ομάδων ατόμων που ταξιδεύουν μαζί σε πολλά μικρότερα κομμάτια προκειμένου να ξεναγηθούν, όπως συνέβη κατά κόρον την προηγούμενη χρονιά, με όλη την σχετική αναστάτωση, τον εκνευρισμό, τις μεγάλες καθυστερήσεις αν η ξενάγηση γίνεται από τον ίδιο ξεναγό ή τα επιπλέον έξοδα αν προσλαμβάνονται περισσότεροι ξεναγοί. Θα πρέπει, επίσης, να αποφευχθεί πάση θυσία σε αυτή την τουριστική περίοδο το φαινόμενο που παρατηρήθηκε κατά την προηγούμενη, όπου ο μέγιστος αριθμός επισκεπτών ανά ομάδα διέφερε από χώρο σε χώρο και από μουσείο σε μουσείο, αλλά μπορεί να ήταν και διαφορετικός σε συγκεκριμένο αρχαιολογικό χώρο και στο μουσείο του. Είναι ανάγκη η σχετική απόφαση να ληφθεί κεντρικά και να ισχύσει η ίδια για όλους. Αν οι ξεναγοί, οι οδηγοί τουριστικών λεωφορείων, οι υπάλληλοι τουριστικών γραφείων και οι ξενοδοχοϋπάλληλοι εμβολιαστούν εγκαίρως και οι επισκέπτες της χώρας μας εισέρχονται σ’ αυτήν είτε με πιστοποιητικό εμβολιασμού είτε με αρνητικό PCR test 72 ωρών, τα πρωτόκολλα που έχουν σχέση με τις επισκέψεις χώρων αρχαιολογικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος και με τις ξεναγήσεις θα μπορούσαν να είναι πολύ πιο ήπια, διευκολύνοντας έτσι τον προγραμματισμό και τη διοργάνωση περιηγητικών ταξιδιών και εκδρομών, καθώς ο αριθμός των συμμετεχόντων σε αυτά θα αυξανόταν σημαντικά, με παράλληλη μείωση του κόστους τους. Επιπλέον, καθώς είναι σημαντικό, λόγω της πανδημίας, να αποσυμφορούνται οι ουρές στα ταμεία γενικά, θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα το ζήτημα της νέας διαδικασίας προαγοράς εισιτηρίων για τους αρχαιολογικούς χώρους, που ισχύει από το 2019, σύμφωνα με το οποίο τα μειωμένα (παιδικά) εισιτήρια δεν μπορούν να παραληφθούν έγκαιρα από τα τουριστικά γραφεία, διότι παρέχονται μόνο με την επίδειξη του αντίστοιχου επίσημου εγγράφου που αποδεικνύει την ηλικία του ενδιαφερόμενου. Δεδομένου ότι, τόσο λόγω του όγκου των επισκεπτών όσο και λόγω των κανόνων του GDPR, δεν είναι δυνατόν να ζητούνται εκ των προτέρων αυτά τα έγγραφα (κάτι που έτσι κι αλλιώς δεν προβλέπει το σύστημα), αναμένεται να προκύψει και πάλι σημαντικό πρόβλημα στις ουρές για τα εισιτήρια, με όλα όσα αυτό περιλαμβάνει. Κρίνεται αναγκαία η αναθεώρηση του τρόπου παροχής των εισιτηρίων, και η επιστροφή στην προηγούμενη διαδικασία θα βοηθούσε εξαιρετικά.

Στην εστίαση

• Γενικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται
• Ειδικότεροι κανόνες, για γκρουπ σε εστιατόρια και ξενοδοχεία

Στους συνεδριακούς χώρους και τους χώρους δεξιώσεων

Δεδομένου ότι τα συνέδρια είναι κατ’ εξοχήν τομέας του τουρισμού όπου ο προγραμματισμός και η προετοιμασία γίνονται πολύ καιρό πριν την διεξαγωγή του ίδιου του συνεδρίου, είναι ανάγκη τα σχετικά πρωτόκολλα να υπάρχουν διαθέσιμα τουλάχιστον 3 έως 4 μήνες πριν από την πραγματοποίηση του πρώτου παραδοσιακού (με φυσική παρουσία) ή υβριδικού (με φυσική και διαδικτυακή παρουσία) συνεδρίου μετά την επανεκκίνηση του τουρισμού. Πρέπει, επίσης, να είναι γνωστό από την αρχή για ποιο χρονικό διάστημα θα ισχύσουν τα συγκεκριμένα πρωτόκολλα και πότε θα αλλάζουν. Όσον αφορά τη χωρητικότητα των αιθουσών, η πληρότητα κατά 50-60%, αναλόγως μεγέθους και με όλες τις απαραίτητες αποστάσεις στο εσωτερικό των αιθουσών και των βοηθητικών χώρων, και κατά 85% στους εξωτερικούς χώρους φαίνεται εύλογη.

Στις δραστηριότητες (εσωτερικού και εξωτερικού χώρου)

π.χ. μαθήματα μαγειρικής, πεζοπορική εκδρομή κλπ.

Όσον αφορά την άφιξη και αναχώρηση από τη χώρα

Ιδιαίτερα δε, αν υπάρχει διαφοροποίηση ανάλογα με τη χώρα προέλευσης. Ιδιαίτερη μέριμνα και έμφαση θα πρέπει να δοθεί στους επισκέπτες από τρίτες χώρες (Ρωσία, ΗΠΑ, Ινδία, Κίνα κλπ.), για τους οποίους θα πρέπει επίσης να υπάρξουν έγκαιρα ξεκάθαροι και αναλυτικοί κανόνες σχετικά με το τι θα ισχύει γι’ αυτούς προκειμένου να μπορούν να ταξιδέψουν χωρίς προβλήματα στη χώρα μας. Ιδιαίτερα μάλιστα αφού οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ήδη ότι ξεκινούν τις πτήσεις προς την Ελλάδα από την 1η Ιουνίου. Για τους επισκέπτες που χρειάζονται αρνητικό PCR test για την επιστροφή στη χώρα τους, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα ώστε να υπάρχει μία ενιαία τιμή για την πραγματοποίησή του και όχι η πληθώρα διαφορετικών τιμών που παρατηρείται ήδη, και να ελέγχεται η συγκεκριμένη αγορά για πιθανή αισχροκέρδεια.

Θα πραγματοποιούνται PCR test στα αεροδρόμια;
Αυτό θα διευκόλυνε πολύ τους επισκέπτες. Με τα έσοδα από τον φόρο διανυκτέρευσης θα μπορούσε να γίνει η προμήθειά τους μαζικά. Χρειάζεται, όμως, να συντονιστεί η όλη διαδικασία.
Είναι απαραίτητο να οργανωθεί η όλη διαδικασία εισόδου και στα βόρεια σύνορα της χώρας, ώστε να μην εμποδίζεται από καθυστερήσεις και γραφειοκρατία η έλευση των ταξιδιωτών που επισκέπτονται τη χώρα μας οδικώς. Επιπλέον, μία ενδεχόμενη εξίσωση του PCR με το rapid test για τις ανάγκες του τουρισμού, κάτι που υποστηρίζει θερμά και ο πανευρωπαϊκός σύνδεσμος των τουριστικών γραφείων ECTAA, θα έδινε μία παραπάνω ευκαιρία για τουρισμό σε μικρότερους προορισμούς, όπου δεν υπάρχουν δομές για την πραγματοποίηση PCR test.

Επιπλέον των ως άνω, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί το πρωτόκολλο που θα ακολουθείται σε περίπτωση ασθένειας:
Τα τουριστικά γραφεία χρειάζεται να έχουν ξεκάθαρο πρωτόκολλο με την ακριβή διαδικασία σε περίπτωση που πελάτης από το εξωτερικό αρρωστήσει. Στο πλαίσιο της ενημέρωσης των πελατών τους του εξωτερικού σχετικά με το ταξίδι τους, σύμφωνα με τις επιταγές του Π.Δ. 7/2018, τα γραφεία έχουν υποχρέωση να τους πληροφορήσουν έγκυρα πώς θα χειριστούν ένα τέτοιο συμβάν.

Θεωρούμε ότι υπάρχουν τρία στάδια στην περίπτωση αυτή: διάγνωση, απομόνωση, νοσηλεία. Ένα τέτοιο περιστατικό έχει, ασφαλώς, πάρα πολλές παραμέτρους, αλλά επιγραμματικά θα πρέπει να είναι εκ των προτέρων γνωστό:
(α) Ποιος καλύπτει το κόστος νοσηλείας;
(β) Ποιο θα είναι το πρωτόκολλο μεταφοράς – διάγνωση, απομόνωση, νοσηλεία;
(γ) Πού θα διαμένει ο ασθενής και πού η οικογένεια ή οι συνταξιδιώτες του; Ποιος καλύπτει το έξοδο αυτό; Θα υπάρχουν δωμάτια καραντίνας;
(δ) Αν υπάρχει αλλαγή σε αεροπορικά εισιτήρια επιστροφής, ποιος τα καλύπτει;

Παράδειγμα 1 : πελάτης που διαμένει ήδη σε ξενοδοχείο:
Οικογένεια με τέσσερα μέλη, εκ των οποίων ο ένας παρουσιάζει συμπτώματα. Το μέλος που ασθενεί νοσηλεύεται. Τα υπόλοιπα μέλη πού διαμένουν; Και ποιες διαδικασίες (πρωτόκολλο) θα πρέπει να ακολουθούνται;

Παράδειγμα 2 : πελάτης που ή δεν έχει αρχίσει η διαμονή ή είναι σε μεταφορά από ένα σημείο της Ελλάδας σε άλλο για συνέχεια των διακοπών:
Στο παραπάνω παράδειγμα, πώς χειρίζεται το τουριστικό γραφείο τη διαμονή (και όχι μόνο του μέλους που ασθενεί, αλλά και των μελών που το συνοδεύουν);

Παράδειγμα 3 : πελάτης που έρχεται στη χώρα μας με αρνητικό PCR Test, αλλά εκείνο που κάνει λίγο πριν φύγει βγαίνει θετικό:
Τι γίνεται στη συνέχεια; Είναι ευθύνη του ελληνικού κράτους ο συγκεκριμένος ταξιδιώτης, ο οποίος ασθενεί λίγο πριν την αναχώρησή του από τη χώρα μας; Ποια θα είναι η διαδικασία γι’ αυτόν στη συνέχεια και ποια για τυχόν μέλη της οικογένειάς του ή άλλα άτομα που τον συνοδεύουν; Ποιος θα επωμίζεται οποιαδήποτε σχετικά έξοδα;

Όσον αφορά τους εργαζόμενους των τουριστικών γραφείων, όσοι είναι εμβολιασμένοι, θα υποχρεούνται να κάνουν self test, το κόστος του οποίου θα επιβαρύνει το τουριστικό γραφείο (έστω και κατά το ήμισυ);

Ποιος θα επωμίζεται το κόστος των self test των εργαζομένων των ξένων tour operators στα νησιά και αλλού (REPS), οι οποίοι δεν είναι υπάλληλοι των ελληνικών τουριστικών γραφείων;
Σημειώνουμε ότι είναι ανάγκη να επιταχυνθεί η διαδικασία εμβολιασμού των εργαζομένων στον τουρισμό, με την άμεση παροχή δυνατότητας εμβολιασμού και στις μικρότερες των 30 ετών ηλικίες, ενώ, όσον αφορά τα self test, δεν θα πρέπει να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των εργαζομένων και των ιδιοκτητών των τουριστικών γραφείων ως προς την δωρεάν προμήθειά τους, καθώς όλοι εργάζονται στους ίδιους χώρους και όλοι έχουν επηρεαστεί από τις καταστροφικές οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.

Επίσης, είναι σαφές ότι θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν τα εξής:
1) Δεν θα πρέπει να υπάρχουν απότομες αλλαγές σε καθεστώς lockdown περιοχών ή και στην μετακίνηση, όπως υπήρχαν το 2020, δεδομένου ότι αυτό, ιδιαίτερα στον περιηγητικό τουρισμό, δημιουργεί πολύ μεγάλα προβλήματα.

2) Για την επιστροφή στην χώρα τους, οι πελάτες μπορεί να χρειάζονται αρνητικό τεστ Covid. Η διαδικασία, όπως και ο κατάλογος των κέντρων που πραγματοποιούν το τεστ ανά περιοχή, θα πρέπει να είναι αναρτημένα, έτσι ώστε να γνωρίζουν πού μπορούν να κάνουν τον έλεγχο. Προτιμότερο βέβαια είναι να υπάρχει η δυνατότητα για κλείσιμο ραντεβού online, στην αγγλική γλώσσα.