Η συμβολή του τουρισμού στην ελληνική οικονομία

Αναμφίβολα, σε παγκόσμιο επίπεδο ο κλάδος των τουριστικών υπηρεσιών ήταν αυτός ο οποίος δέχτηκε το ισχυρότερο πλήγμα από την έναρξη της πανδημίας. Σε αυτό το δυσμενές τουριστικό περιβάλλον, ο ελληνικός τουρισμός δεν θα μπορούσε να μείνει αλώβητος, διακόπτοντας την ανοδική πορεία που κατέγραψαν στο σύνολο τους τα τουριστικά μεγέθη της χώρας έως και τον Φεβρουάριο του 2020.

.
Τα κύρια σημεία της μελέτης έχουν ως εξής:

• Ο τουρισμός το 2020 παρουσίασε μείωση εσόδων από το εξωτερικό κατά -77,0% ή € -15.662 εκατ. (περιλαμβάνονται τα έξοδα μετάβασης και οι εισπράξεις από κρουαζιέρες) και σημείωσε μείωση της άμεσης συνεισφοράς στην οικονομία της χώρας που εκτιμάται σε € -15.851   εκατ. (ή κατά -72,3%,  από € 21.926 εκατ. άμεσης συνεισφοράς στην οικονομία το 2019 σε € 6.075 εκατ. το 2020), όταν η συνολική μείωση του ΑΕΠ το 2020 ήταν  € -17.924 εκατ. (ή κατά -9,8% από € 183,3 δισ. το 2019 σε € 165,3 δισ. το 2020).
• Παρά την μείωση των εσόδων από τον εισερχόμενο τουρισμό κατά -77,0% έναντι -11,9% από τον εγχώριο τουρισμό, η τουριστική δραστηριότητα παρέμεινε κατά κύριο λόγο εξαγωγική με το 77,0% των εσόδων του τουρισμού να προέρχονται από τον εισερχόμενο τουρισμό (έναντι περισσότερο από 90% τις προηγούμενες χρονιές).
• Η οικονομική συνεισφορά του αντιστοιχεί στο 3,7% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ αν συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του, αντιστοιχεί μεταξύ 8,1% έως 9,7%.
• Από κάθε € 1,0 τουριστικής δραστηριότητας, δημιουργείται επιπλέον € 1,2 έως 1,65 πρόσθετης οικονομικής δραστηριότητας. Ως αποτέλεσμα για κάθε € 1,0 τουριστικού εσόδου, το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά € 2,2 έως € 2,65, δηλαδή ο τουρισμός είναι ένας κλάδος με μεγάλη διάχυση ωφελειών στην οικονομία.
• Η οικονομία τριών νησιωτικών Περιφερειών (Ν. Αιγαίο, Ιόνια Νησιά και Κρήτη) εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό.
• Ο τουρισμός το 2020 συνέβαλε άμεσα στην αιχμή (Q3) το 15,9% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και έμμεσα) μεταξύ 35,0% και 42,2% ενώ αποτέλεσε και αποτελεί βασικό μοχλό μείωσης της ανεργίας.
• Επίσης, κάλυψε με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις το 22,1% του ελλείμματος του  ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 18,1% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
• Αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, τότε το σύνολο των ταξιδιωτικών εισπράξεων  ισούται με το 20,6% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων πλην πλοίων και καυσίμων.

Είναι προφανής από τα παραπάνω η σπουδαιότητα του τουρισμού για την ελληνική οικονομία ακόμα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Ο τουρισμός το 2019:
▪ παρουσίασε αύξηση εσόδων από το εξωτερικό κατά +12,8% ή + € 2.308 εκ. (περιλαμβάνονται
τα έξοδα μετάβασης και οι εισπράξεις από κρουαζιέρες),
▪ είχε σημαντική επενδυτική δραστηριότητα € 3,2 δισ., εκ των οποίων τα € 1,2 δισ. σε
εγχώρια προστιθέμενη αξία,
▪ η αύξηση της άμεσης συνεισφοράς του τουρισμού στην οικονομία της χώρας
εκτιμάται σε + € 1.961 εκατ. (ή κατά 9,3%, από € 21.143 εκ. άμεσης συνεισφοράς στην
οικονομία το 2018 σε € 23.104 εκ. το 2019), όταν η συνολική αύξηση του ΑΕΠ το 2019 ήταν
+ € 3.693 εκατ. (ή κατά 2,1% από € 179,6 δισ. το 2018 σε € 183.3 δισ. το 2019).
▪ η οικονομική συνεισφορά του αντιστοιχεί στο 12,6% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ αν
συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του, αντιστοιχεί μεταξύ 27,7% έως 33,4%,
▪ από κάθε € 1,0 τουριστικής δραστηριότητας, δημιουργείται επιπλέον € 1,2 έως 1,65
πρόσθετης οικονομικής δραστηριότητας. Ως αποτέλεσμα για κάθε € 1,0
τουριστικού εσόδου, το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά € 2,2 έως € 2,65, δηλαδή
ο τουρισμός είναι ένας κλάδος με μεγάλη διάχυση ωφελειών στην οικονομία,
▪ η οικονομία τριών νησιωτικών Περιφερειών (Ν. Αιγαίο, Ιόνια Νησιά και Κρήτη) εξαρτάται σε
πολύ μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό,
▪ συμβάλλει άμεσα στην αιχμή (Q3) στο 17,1% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και
έμμεσα) μεταξύ 37,6% και 45,2% ενώ αποτέλεσε και αποτελεί βασικό μοχλό μείωσης
της ανεργίας,
▪ κάλυψε με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις το 79,6% του ελλείμματος του
ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 78,1% των εισπράξεων από
τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων
από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
▪ αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από
αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, τότε το σύνολο
των ταξιδιωτικών εισπράξεων ισούται με το 87,4% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων
των άλλων προϊόντων πλην πλοίων και καυσίμων.

Είναι προφανής από τα παραπάνω αφενός η σπουδαιότητα του τουρισμού για την ελληνική
οικονομία και αφετέρου ο δυναμισμός του.

Ο τουρισμός το 2020:
▪ παρουσίασε μείωση εσόδων από το εξωτερικό κατά -77,0% ή € -15.662 εκατ.
(περιλαμβάνονται τα έξοδα μετάβασης και οι εισπράξεις από κρουαζιέρες),
▪ η μείωση της άμεσης συνεισφοράς του τουρισμού στην οικονομία της χώρας
εκτιμάται σε € -15.851 εκατ. (ή κατά -72,3%, από € 21.926 εκατ. άμεσης συνεισφοράς στην
οικονομία το 2019 σε € 6.075 εκατ. το 2020), όταν η συνολική μείωση του ΑΕΠ το 2020 ήταν
€ -17.924 εκατ. (ή κατά -9,8% από € 183,3 δισ. το 2019 σε € 165,3 δισ. το 2020).
▪ παρά την μείωση των εσόδων από τον εισερχόμενο τουρισμό κατά -77,0% έναντι
-11,9% από τον εγχώριο τουρισμό, η τουριστική δραστηριότητα παρέμεινε κατά κύριο λόγο
εξαγωγική με το 77,0% των εσόδων του τουρισμού να προέρχονται από τον
εισερχόμενο τουρισμό (έναντι περισσότερο από 90% τις προηγούμενες χρονιές).
▪ η οικονομική συνεισφορά του αντιστοιχεί στο 3,7% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ αν
συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του, αντιστοιχεί μεταξύ 8,1% έως 9,7%,
▪ από κάθε € 1,0 τουριστικής δραστηριότητας, δημιουργείται επιπλέον € 1,2 έως 1,65
πρόσθετης οικονομικής δραστηριότητας. Ως αποτέλεσμα για κάθε € 1,0
τουριστικού εσόδου, το ΑΕΠ της χώρας αυξάνεται κατά € 2,2 έως € 2,65, δηλαδή ο
τουρισμός είναι ένας κλάδος με μεγάλη διάχυση ωφελειών στην οικονομία,
▪ η οικονομία τριών νησιωτικών Περιφερειών (Ν. Αιγαίο, Ιόνια Νησιά και Κρήτη) εξαρτάται σε
πολύ μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό,
▪ συμβάλλει άμεσα στην αιχμή (Q3) στο 15,9% της απασχόλησης και συνολικά (άμεσα και
έμμεσα) μεταξύ 35,0% και 42,2% ενώ αποτέλεσε και αποτελεί βασικό μοχλό μείωσης
της ανεργίας,
▪ κάλυψε με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις το 22,1% του ελλείμματος του
ισοζυγίου αγαθών. Οι εισπράξεις αυτές ισούνται με το 18,1% των εισπράξεων από
τις εξαγωγές όλων των άλλων προϊόντων που εξάγει η χώρα, εξαιρουμένων των εισπράξεων
από εξαγωγή πλοίων και καυσίμων.
▪ αν στις ταξιδιωτικές εισπράξεις συνυπολογισθούν και οι εισπράξεις από
αερομεταφορές και θαλάσσιες μεταφορές από τον εισερχόμενο τουρισμό, τότε το σύνολο
των ταξιδιωτικών εισπράξεων ισούται με το 20,6% των εισπράξεων από τις εξαγωγές όλων
των άλλων προϊόντων πλην πλοίων και καυσίμων.

Είναι προφανής από τα παραπάνω η σπουδαιότητα του τουρισμού για την ελληνική
οικονομία ακόμα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.